Voor wie werk je als QHSE-manager? Voor de auditor of voor de mensen in je organisatie? Wij hopen natuurlijk op het laatste, maar wij kennen ook voorbeelden van het eerste.
In werkomgevingen waar het er toe doet is het idee ontstaan dat veiligheid een cultuur zou moeten zijn. ProRail ontwikkelde daarom in 2012 de Veiligheidsladder. Die is in 2016 in beheer gegeven aan NEN en doorontwikkeld tot de huidige Safety Culture Ladder (SCL). Het is een integrale benadering jegens veiligheid op het werk. De SCL stuurt aan op een proactieve benadering in plaats van een reactieve opstelling.
In de bouw nemen opdrachtgevers, die de Governance Code Veiligheid in de Bouw (GCVB) hebben ondertekend, veiligheidsbewustzijn op in aanbestedingen en contracten. Dat heet Veiligheid in Aanbesteding (ViA). Vanaf 1 juni 2026 wordt trede 3 van de NEN Safety Culture Ladder daarbij als verplichting gehanteerd. Voor uiteenlopende kans- en impactniveaus zijn er verschillende vormen van certificering: van approved self assessment tot en met een volwaardig SCL certificaat.
Naast de al bestaande RI&E en VCA kent de bouwwereld vanaf dan dus een extra invalshoek om veilig werken te stimuleren. Waarom is dat nodig en wat voegt deze nieuwe invalshoek precies toe?
Bij certificering op de Safety Culture Ladder wordt het daadwerkelijke veiligheidsgedrag ge-audit, Dat heeft een geheel ander karakter dan een gebruikelijke systeemaudit zoals een VCA. Een hogere certificering bereik je alleen als je meer aandacht voor veiligheid hebt. Het is geen investering in een certificaat, maar een investering in de veiligheid van medewerkers.
Bedrijven zullen anders moeten gaan kijken naar de bestaande regels, analyses, evaluaties, checklists en toolboxen. Het is in de filosofie van de Safety Culture Ladder vooral belangrijk dat je bewust analyseert en communiceert waar je je belangrijkste verbeteringen kunt behalen. Dat is dus niet hetzelfde als elk jaar op de automatische piloot dezelfde tien toolboxen afvinken.
Bedrijven - ook in de bouw - hebben constant te maken met verandering. Ook werkomstandigheden en veiligheid zullen steeds veranderen. Daarom is het een goed idee om op elk moment scherp te blijven op de toolboxen die je gebruikt. En ook op de inhoud van die toolboxen en manier waarop ze tot stand komen. Misschien komen bij jouw bedrijf steeds vaker jongeren in dienst via BBL-trajecten. Dan is het bijvoorbeeld een goed idee om nieuwe toolboxen te maken om die jonkies te helpen om veilig te werken. Betrek dan vooral ook die jongeren zelf actief bij het samenstellen van de toolboxen die hen direct aangaan. Ook dat is cultuurverandering.
Bij de Safety Culture Ladder gaat het uiteindelijk om daadwerkelijk gedrag. De vraag is dus niet alleen of je de juiste set met toolboxen hanteert. Of dat die toolboxen met alle betrokken zijn doorgelopen en geoefend. De vraag is vooral ook wat je als verantwoordelijke hebt gedaan om die toolboxen zo effectief mogelijk toe te passen. En wat je hebt gedaan om het bewustzijn en gedrag op de bouwplaats proactief te verbeteren.
Organisaties kunnen veel leren van de bouw. Streef je naar een cultuur van veilig werken, dan is het een goed idee om eens naar die SCL te kijken. De SCL is zo opgezet dat die toepasbaar is voor alle sectoren en typen organisaties. Deze filosofie helpt organisaties om veiligheid in het DNA van de organisatie te krijgen.
Een goed hulpmiddel voor organisaties die veiligheid in de praktijk willen brengen is goed doordachte managementsoftware. En daarvoor kun je dan weer bij ons terecht. De Saas-oplossing van ISO2HANDLE is veelzijdig, krachtig en gebruiksvriendelijk.
Wil je daar meer over weten? Boek nu vrijblijvend een korte online demo
